Bij het (ver)bouwen van woningen wordt duurzaamheid steeds vaker standaard meegenomen. De meeste mensen die ik hierover spreek, denken bij duurzaamheid aan energie(neutraal). Toch gaat duurzaamheid wat mij betreft veel verder, en daarbij moeten we zeker ook naar de bewoners en hun gezondheid kijken. Een duurzame, goed geïsoleerde woning is namelijk niet altijd een gezonde woning. Maar waar let je op als je een gezonde woning wilt voor mens én milieu? In dit artikel bespreek ik een aantal aandachtspunten voor wie een duurzame maar ook gezonde woning wil.
Wat is gezond wonen?
Onder ‘gezond wonen’ verstaan we doorgaans het binnenklimaat van een woning. Dat heeft vooral te maken met daglicht, de luchtkwaliteit, vocht en de temperatuur. Die luchtkwaliteit is in huis regelmatig drie tot vijf keer zo ongezond als buiten. Het is niet voor niets dat mensen in huis soms klachten als hoofdpijn, een droge huid, benauwdheid, allergieën of gewrichts- en spierproblemen ervaren.
Gezond wonen gaat echter om meer dan vocht en de temperatuur. Zaken als luchtvervuiling, schadelijke stoffen, geluids- en geuroverlast, asbest en uv-straling, maar ook veiligheid kunnen invloed hebben op je gezondheid. Maar hoe herken je een woning waar wel aandacht is voor die aspecten?
Gezond wonen hangt samen met wooncomfort. Daar schreef ik eerder dit artikel over.
1. Locatie en ligging
Allereerst heeft niet alleen de lucht ín huis, maar ook die in de omgeving, invloed op je gezondheid. Wat dacht je bijvoorbeeld van fijnstof afkomstig van snelwegen of de (vee)industrie? Hoe verder de woning van dit soort vervuilende bronnen ligt, hoe beter het natuurlijk is.
Daarbij is ook de oriëntatie van het kavel en de woning belangrijk, met name voor het daglicht. En daglicht is belangrijk voor je gezondheid, maar heeft ook voordelen voor je woning. Wil je daar meer over weten? Lees dan eens verder over het belang en de mogelijkheden van een zonnetje in huis.
2. Isolatie én ventilatie
Een ongezond binnenklimaat kan ook zorgen voor huisstofmijt, vochtplekken, ongedierte en schimmels. Dat is vaak het gevolg van te veel of te weinig vocht en onvoldoende verse lucht. Door goed te isoleren, ventileren en verwarmen zorg je voor een goede (gevoels)temperatuur en luchtvochtigheid.
De uitdaging is daarbij om de luchtverversing zo veel mogelijk te controleren. Kortom, geen ongewenste ventilatie (of tocht) door kieren en naden, maar gewenste ventilatie door middel van balans- of comfortventilatie. Goede isolatie en ventilatie zijn dus essentieel. Door bovendien de juiste materialen te gebruiken, voorkom je overlast van geluid en nare geuren.
Wist je overigens dat ventilatie iets anders is dan tocht, en dat luchtdicht eigenlijk een onjuiste term is? Hier lees je er meer over .
3. Materiaalgebruik en bouwkwaliteit
Ook het materiaal is een belangrijk aspect van een gezonde woning. Het gaat dan niet over de energiebelasting van bouwmaterialen (daarover in dit artikel meer), maar over de bron van het materiaal. Natuurlijke materialen als hernieuwbare of biobased grondstoffen hebben belangrijke voordelen ten opzichte van de niet-natuurlijke (petrochemische) delfstoffen. Buiten dat het beter is voor het milieu en breed toepasbaar is, bevatten ze namelijk geen schadelijke stoffen die in de lucht en dus in je longen terecht komen.
Naast de materiaalkeuze is ook de bouwkwaliteit van invloed op je gezondheid. Door de elementen van een woning in een fabriek te prefabriceren, kan de kwaliteit beter gegarandeerd worden. Dat komt uiteindelijk je gezondheid ten goede, bijvoorbeeld doordat een woning daardoor minder tochtig en beter geïsoleerd is.
4. Veiligheidsmaatregelen
Ook het veiligheidsgevoel is van invloed op iemands (mentale) gezondheid. Een onveilig gevoel zorgt voor spanning en stress, maar kan natuurlijk ook fysieke gevolgen hebben, bijvoorbeeld bij brand. Daarom is het goed om maatregelen te nemen tegen inbraken en brand.
Natuurlijk zijn er allerlei (wettelijke) eisen waar je aan moet of kunt voldoen. Denk daarbij aan brandbare materialen, rookmelders en vluchtroutes, maar ook aan goede sloten en goed afsluitbare ramen met luiken ervoor. Daarmee sla je drie vliegen in één klap: je zorgt voor meer veiligheid, voorkomt tocht én hebt zonwering.
5. Interieur
Maar niet alleen de bouwmaterialen en bouwtechnische keuzes zijn belangrijk, ook het interieur van een woning is van invloed op de gezondheid van haar bewoners. Zo houden gladde materialen voor je vloer, wanden en meubels minder stof vast, net als afsluitbare kasten.
Ook planten als Aloë Vera en Fiscu helpen, onder andere omdat ze water verdampen en de lucht reinigen. Daarbij staan ze ook gewoon gezellig en verhogen ze de sfeer. En ook dat is weer van invloed op je gezondheid.
6. Toekomstbestendig en op maat
Een gezonde woning kent dus veel verschillende aandachtspunten. Toch zijn we allemaal anders en stellen we andere eisen aan een woning. Een gezonde woning is daarom ook ‘op maat’ gemaakt en toekomstbestendig. Dat betekent bijvoorbeeld dat een huis geen drempels of extra brede deuren heeft. Zo kun je jaren later nog steeds gelukkig (en) gezond in jouw huis blijven wonen.
Bij de ontwikkeling van een duurzame woning houden we hier gelukkig allemaal rekening mee. Wil je daar meer over weten of ben je op zoek naar advies? Neem dan gerust contact met mij op.
